Μια σύντομη αναδρομή στα τελευταία 2 χρόνια
Στο πλαίσιο εκσυγχρονισμού της, η πολιτεία τα τελευταία χρόνια κάνει σοβαρές προσπάθειες στον τομέα της πάταξης της φοροδιαφυγής. Κύριος πρωταγωνιστής των επικείμενων αλλαγών ως τώρα, υπήρξε το περιβόητο ΜΥDATA, και η υποχρέωση όλων των επιχειρήσεων της χώρας να στέλνουν όλα τα παραστατικά τους σε αυτό.
Όπως σε όλους τους τομείς, έτσι και εδώ απαιτήθηκε χρόνος προσαρμογής όλων των εμπλεκομένων φορέων, στις νέες συνθήκες της αγοράς. Η αλλαγή αυτή έγινε αρκετά σταδιακά, αφού διήρκεσε 2 ολόκληρα χρόνια, για να φτάσουμε στο σημείο να απαιτηθεί από 1/1/2024 η “σε πραγματικό χρόνο” αποστολή των παραστατικών για όλες τις επιχειρήσεις.
Η υποχρέωση για αποστολή των παραστατικών στο MYDATA, είναι και ο λόγος που οι περισσότεροι μικροί και μεσαίοι Έλληνες επαγγελματίες και επιχειρηματίες, γνώρισαν υποχρεωτικά την μηχανογραφημένη τιμολόγηση, αφού ο μεγάλος όγκος των επιχειρήσεων, χρησιμοποιούσε ακόμη χειρόγραφα μέσα (βλ. πόσες επιχειρήσεις ήταν γραμμένες στο MYDATA τον 12/2021 και πόσες είναι αυτή την στιγμή).
Σε αυτό το πλαίσιο, όλες οι επιχειρήσεις πληροφορικής – μαζί και τα μέλη του συλλόγου μας, ωφελήθηκαν αποκτώντας νέο πελατολόγιο, αλλά ταυτόχρονα απαιτήθηκε από όλους προσαρμογή στα νέα δεδομένα, με επενδύσεις και.. “άπειρες” εργατοώρες.
Ηλεκτρονική Τιμολόγηση – όχι απλώς μηχανογραφημένη
Ας διαχωρίσουμε αρχικά την “Ηλεκτρονική Τιμολόγηση” (PEPPOL) από την μηχανογραφημένη τιμολόγηση και τα Ηλεκτρονικά Βιβλία MYDATA, γιατί πολλοί τα μπερδεύουν – ίσως σκοπίμως ή ίσως γιατί δεν καταλαβαίνουν την διαφορά.
Ως PEPPOL (Pan European Public Procurement On Line), ορίζεται μια συλλογή επιχειρησιακών, λειτουργικών, σημασιολογικών και τεχνικών προδιαγραφών, διατάξεων νομικού πλαισίου, λογισμικού και δημόσιου δικτύου δεδομένων.
Όταν λοιπόν η ΑΑΔΕ, μιλάει για “Ηλεκτρονική Τιμολόγηση”, δεν εννοεί μόνο την μηχανογραφημένη τιμολό-γηση, όπως το 95% των επιχειρήσεων νομίζει, αλλά εννοεί τιμολόγηση βάσει του πρότυπου PEPPOL.
1ο πρόβλημα: Πάροχοι Η.Τ. και αθέμιτος ανταγωνισμός
Για να επιτευχθεί η Ηλεκτρονική Τιμολόγηση PEPPOL, απαιτείται Πάροχος Ηλεκτρονικής Τιμολόγησης και δυστυχώς με τα σημερινά δεδομένα δεν γίνεται μέσω των υπηρεσιών MYDATA.
Αναλογίζεται άραγε η πολιτεία, τι αποτέλεσμα έχει αυτό για τον τομέα της Πληροφορικής και πιο συγκεκριμένα για τις Επιχειρήσεις/Επαγγελματίες που κατασκευάζουν λογισμικό, αλλά δεν είναι Πάροχοι Η.Τ. (συνήθως μικρές επιχειρήσεις και ανεξάρτητοι προγραμματιστές τους οποίους και εκπροσωπούμε).
Ποιοι είναι οι ιδιωτικοί πάροχοι Η.Τ.
Οι Ιδιωτικοί Πάροχοι (πάροχοι από εδώ και στο εξής), είναι αυτή τη στιγμή περίπου 20 εταιρείες – στην πλειοψηφία τους μεγάλοι οίκοι κατασκευής λογισμικού, που προσφέρουν το δικό τους λογισμικό με την δυνατότητα ηλεκτρονικής τιμολόγησης B2B και B2G.
Για να γίνει κάποιος Πάροχος Η.Τ. πρέπει να επενδύσει ένα αρκετά μεγάλο χρηματικό κεφάλαιο, να έχει τις ανάλογες Πιστοποιήσεις ISO – καθώς και τον ανάλογο εξοπλισμό και Data Centers. Σίγουρα όχι κάτι εύκολο για τη μεγάλη πλειοψηφία των μικρομεσαίων εταιρειών πληροφορικής στη χώρα μας, οι οποίες όμως, έχουν ΗΔΗ ένα σεβαστό μερίδιο πελατών που τις έχουν επιλέξει.
Το “κόστος” της Ηλεκτρονικής Τιμολόγησης PEPPOL
Η Η.Τ., παρουσιάζεται ως λύση καταπολέμησης των πλαστών/εικονικών τιμολογίων και της φοροδιαφυγής – δεν διαφωνούμε, όμως προσθέτει ένα σημαντικό κόστος για κάθε εταιρεία/επαγγελματία/φορολογούμενο.
Η ΑΑΔΕ φρόντισε να δημιουργήσει μετά κόπων και βασάνων το MYDATA, το οποίο ακόμα δεν έχει τελειοποιηθεί, και παρά το γεγονός ότι ακόμα δεν έχει δημιουργήσει «Δημόσιο Πάροχο» για τα Ηλεκτρονικά Τιμολόγια, απαιτεί στις νέες συμβάσεις του δημοσίου υποχρεωτική Ηλεκτρονική Τιμολόγηση PEPPOL και προμηνύει υποχρεωτικότητα για όλα τα παραστατικά από 1ης του 2025.
Επομένως… προστίθεται στο υπάρχον κόστος του εξοπλισμού και του λογισμικού (τιμολόγησης, ERP, κ.τ.λ.) το κόστος ενός Παρόχου, αρχικά για όλα τα για τα παραστατικά προς το δημόσιο (B2G) και στην συνέχεια… για όλα τα παραστατικά χονδρικής (B2B).
Πρέπει δηλαδή, υποχρεωτικά κάθε επιχείρηση/επαγγελματίας, να επιλέξει Πάροχο Η.Τ.!
Αυτό σημαίνει:
- Επιπλέον Κόστος για τα Παραστατικά προς Κρατικές – Δημόσιες Υπηρεσίες (B2G).
- Επιπλέον Κόστος για όλα τα Παραστατικά (B2B) από επιχείρηση προς επιχείρηση.
Συγκεκριμένα οι τιμές που προσφέρουν, κυμαίνονται περίπου στα 0,20€/παραστατικό χονδρικής (B2B) και 0,80€/παραστατικό προς δημόσιο (B2G) σε πακέτα που πρέπει να προαγοράσει ο τελικός χρήστης, ενώ – αναλόγως παρόχου, συνήθως υπάρχουν κόστη χρήσης/έτος (που ξεκινάνε, για μια μικρή επιχείρηση για b2b από 150€ κ για b2g από 180€) αλλά και τυχόν κόστη εγκατάστασης ανά περίπτωση.
Ειδικά στην περίπτωση των B2G, να σημειώσουμε ότι πιστοποιημένοι είναι μόλις οι 3-4 εκ των 20 παρόχων, και εκ των πραγμάτων λόγω των δημοσίων συμβάσεων, είναι εκείνοι που διαμορφώνουν τις τιμές των ηλεκτρονικών τιμολογίων.
Αν λοιπόν σε αυτό το κόστος προσθέσουμε και το ετήσιο κόστος του λογισμικού Τιμολόγησης/ERP – και τυχόν υποστήριξης που θα χρειαστεί, το οποίο ήδη έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια λόγω του MYDATA, μπορούμε να πούμε ότι τα ετήσια έξοδα για κάθε εταιρεία/επαγγελματία, χρήστη ERP τουλάχιστον διπλασιάζονται!
Αναγνωρίζουμε ότι το κράτος φρόντισε και χρηματοδότησε μέσω vouchers την Ηλεκτρονική Τιμολόγηση – μόνο που τα συγκεκριμένα vouchers δεν είναι για πάντα, και δεν καλύπτουν το σύνολο των επιχειρήσεων.
Θέματα αθέμιτου ανταγωνισμού
Όπως προαναφέραμε, οι Ιδιωτικοί Πάροχοι στην πλειοψηφία τους κατασκευάζουν και προγράμματα ERP, επομένως, έχουν το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα συνδυαστικών λύσεων λογισμικού ERP και υπηρεσιών παρόχου Η.Τ..
Δεδομένου ότι οι συμβάσεις των παρόχων Η.Τ. γίνονται υποχρεωτικά μεταξύ των ιδίων και των τελικών χρηστών/εταιριών, είναι πολύ πιθανή η σταδιακή απορρόφηση του πελατολογίου των μικρών επιχειρήσεων πληροφορικής από τους παρόχους Η.Τ., με την απλή μέθοδο της αυξημένης τιμολόγησης στις υπηρεσίες παρόχου, αν ο τελικός χρήστης δεν επιλέγει το “δικό τους” ERP. Οπότε μιλάμε πλέον για αθέμιτο ανταγωνισμό.
2ο πρόβλημα: Διασύνδεση POS/ΦΗΜ/ERP,
ως μοχλός υποχρεωτικής Ηλεκτρονικής Τιμολόγησης με Πάροχο
Ελάχιστος χρόνος προσαρμογής – Εφαρμογή Αποφάσεων Εδώ και Τώρα!
Σε 1η φάση ο χρόνος υλοποίησης που δόθηκε είναι εκτός πραγματικότητας. Με δελτίο τύπου στις 10/04/2024 από την ΑΑΔΕ, μαθαίνουμε ξαφνικά την υποχρέωση όλων των επιχειρήσεων ανάπτυξης λογισμικού ERP, που πρέπει να δηλώσουν συμβατότητα με POS της Ελληνικής αγοράς… άνω των 100 μοντέλων μέχρι τις 17/05!
Λίγες ημέρες μετά, 26/4/2024 με νέο δελτίο τύπου της ΑΑΔΕ, μαθαίνουμε για την δήλωση του πελατολογίου των εταιριών ERP και τον προγραμματισμό ραντεβού για την διασύνδεση των ERP με τα POS, με ημερομηνία λήξης υποβολής του πελατολογίου τις 13/5 και την ολοκλήρωση των διασυνδέσεων έως την 1/7.
Με έκπληξη παρακολουθούμε να διαμορφώνεται ένα ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα, το οποίο μάλιστα ανακοινώθηκε τις τελευταίες μέρες, εν μέσω εορτών, από την ΑΑΔΕ, και η απουσία διευκρινήσεων σε αιτήματα/ερωτήματα συναδέλφων δείχνει δυστυχώς ένα μη δημοκρατικό χαρακτήρα.
Συνοψίζοντας λοιπόν, και ενώ δεν είχαμε καμία τέτοια υποχρέωση πριν, ζητούνται από τις εταιρείες μας σε διάστημα ενός μήνα:
- Να γνωρίζουμε αν και ποιοι πελάτες χονδρικής, έχουν και υποχρέωση ταμειακής/ΦΗΜ.
- Να γνωρίζουμε τι είδους ταμειακές έχουν οι πελάτες μας, ασχέτως αν τις έχουν προμηθευτεί από εμάς.
- Να γνωρίζουμε τι μοντέλο POS έχουν και αν είναι διασυνδεδεμένο με την/τις ταμειακή-ες/ΦΗΜ.
- Να κλείσουμε ραντεβού αφού βρούμε όλα τα παραπάνω, με προθεσμία της οποίας η προηγούμενη εβδομάδα, είναι οι πασχαλινές διακοπές. Και η διαδικασία του κλεισίματος ραντεβού να είναι με αποστολή αρχείου, που δεν μπορεί να γίνει εύκολα, από μη τεχνικούς υπαλλήλους.
- Να προσαρμόσουμε τα λογισμικά μας, αναλόγως ώστε να συμμορφώνονται με το λογισμικό διασύνδεσης (API) των Ιδιωτικών Παρόχων Η.Τ.. Ενδεχομένως και με παραπάνω από ένα API, ώστε να είμαστε ανταγωνιστικοί, αφού από την πλευρά τους οι πάροχοι έχουν διαφορετικές τιμές και υπηρεσίες.
Όλα αυτά, απαιτούνται από μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις σε διάστημα 1 μήνα εντός εορταστικής περιόδου, και εν μέσω βομβαρδισμού στην αγορά με τις διασυνδέσεις των ταμειακών με τα POS.
Οι Πάροχοι και οι κατασκευαστές ΦΗΜ δεν είναι έτοιμοι
Να επισημάνουμε ότι ακόμα δεν είναι έτοιμα όλα τα απαραίτητα εργαλεία από την μεριά των παρόχων Η.Τ και κατασκευαστών ΦΗΜ (προγράμματα, drivers κ.τ.λ.).
Έτσι εκβιαστικά, αναγκαστήκαμε να δηλώσουμε ραντεβού για τις διασυνδέσεις την ίδια στιγμή που Πάροχοι Η.Τ. και κατασκευαστές ΦΗΜ ακόμη “δουλεύουν” τα API/Drivers.
Σχετικά με την διασύνδεση ERP και POS
Σύμφωνα με την τεχνική τεκμηρίωση του MYDATA, για να μπορέσουν τα στοιχεία να αποσταλούν από το ERP, χρειάζεται η υποχρεωτική διαμεσολάβηση ενός τρίτου σημείου, οπότε αυτή την στιγμή υπάρχουν δύο αποδεκτοί τρόποι διασύνδεσης των ERP με τα EFT-POS:
- ERP μέσω ΦΗΜ, των οποίων οι drivers δεν είναι ακόμη έτοιμοι (πάνω από 130 μοντέλα + μεγάλο αριθμό ΦΗΜΑΣ κ ΑΔΗΜΕ ).
- ERP μέσω ΠΑΡΟΧΟΥ Η.Τ..
Χρησιμοποιείται δηλαδή η υποχρέωση διασύνδεσης POS ως μοχλός πίεσης στην υποχρεωτική επιλογή ενός παρόχου.
Στην περίπτωση λοιπόν, που εταιρία/επαγγελματίας έχει χονδρικές και λιανικές πωλήσεις – καλείται πάλι να πληρώσει διπλάσιο κόστος για την διασύνδεση του προγράμματος ERP, ΚΑΙ στην εταιρεία κατασκευής ή υποστήριξης του προγράμματος, ΚΑΙ στον Πάροχο Η.Τ. ή στην αγορά ΦΗΜ.
Γιατί δεν υπάρχει άλλος τρόπος διασύνδεσης ανεξάρτητος από πάροχο/φημ?
Ενώ υπάρχει δυνατότητα απευθείας επικοινωνίας των ERP με τα EFT-POS δεν προβλέπεται σαν λύση. Απλοποιώντας το ΦΕΚ α.1155/2023 επιτυγχάνεται η κατακόρυφη μείωση του κόστους κάθε χρήστη ERP, αφού δεν θα απαιτείται ούτε Πάροχος, ούτε ΦΗΜ.
Τι λέει το υπουργείο για όλα αυτά;
Σε συνέντευξή του, από τον Σεπτέμβριο του 2023 (λινκ στο τέλος της επιτολής), ο αρμόδιος υφυπουργός κ. Χάρης Θεοχάρης, παραδέχεται ότι ο σχεδιασμός της ΑΑΔΕ επιτάσσει υποχρεωτικότητα σε πάροχο, ενώ για τα “ηλεκτρονικά τιμολόγια” αναφέρει «βλέπουμε ότι τα προτιμούν, γιατί είναι εύχρηστα, είναι εύκολα ως διαδικασία» με τρόπο που δείχνει ότι ίσως και ο ίδιος μπερδεύει την “Ηλεκτρονική Τιμολόγηση” με την “Μηχανογραφημένη Τιμολόγηση”, προφανώς διότι δεν έχει σωστή ενημέρωση. Για τους παρόχους ο υφυπουργός αναφέρει «η διαδικασία είναι συγκεκριμένη και γνωστή», ενώ την ίδια στιγμή η συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων, ακούει και δεν καταλαβαίνει τι ακριβώς σημαίνει η λέξη “πάροχος”, ενώ στην καλύτερη περίπτωση καταλαβαίνει ότι πάροχοι είμαστε εμείς, οι κατασκευαστές των ERP.
Τέλος, ο κ. Πιτσίλης αναφέρθηκε στην δωρεάν εφαρμογή της ΑΑΔΕ και στο ότι υπάρχει σχεδιασμός να επεκταθεί με λειτουργίες παρόχου «για όσους τυχόν δεν θέλουν να πάνε σε ιδιώτη», χωρίς να διασαφηνίσει, αν αυτή η επέκταση θα υποστηρίζει διασύνδεση με τα υπόλοιπα ERP, όπως το MYDATA.
Όμως, απ’ ότι καταλαβαίνουμε, η όποια επέκταση του λογισμικού της ΑΑΔΕ με λειτουργίες παρόχου, θα έρθει σε 2ο χρόνο∙ πράγμα που φαίνεται και από το γεγονός ότι παρουσιάζει μεγάλες καθυστερήσεις σε άλλα σημεία, όπως π.χ. ότι δεν έχει υιοθετήσει ακόμη το Τέλος Ανθεκτικότητας στην Κλιματική Κρίση (που έπρεπε να υπάρχει σε εφαρμογή από την 1/1/2024).
Ακόμη και αν έρθει τελικά ή λύση της ΑΑΔΕ, δεν γνωρίζουμε αν θα μας περιλαμβάνει. Δεν έχουμε καμία επίσημη ενημέρωση και αντιθέτως φαίνεται να υπάρχει πλήρης αδιαφορία για τα δικά μας λογισμικά, στα οποία ζητείται να συμμορφωθούν άμεσα, εν αντιθέσει με το τι θα ισχύσει για τα δημόσια συστήματα.
Τάση για Ολιγοπωλιακή αγορά
Και ενώ όλα τα παραπάνω βρίσκονται σε εξέλιξη, στον χώρο της πληροφορικής της χώρας, ακόμα και στην περίπτωση εταιρειών που παρέχουν εξειδικευμένα λογισμικά, βλέπουμε ήδη να εξαγοράζονται από μεγάλες εταιρείες πληροφορικής/παρόχους ηλεκτρονικής τιμολόγησης. Ο κλάδος της πληροφορικής σταδιακά μετατρέπεται σε ολιγοπώλιο.
Τι προτείνουμε;
- Συζήτηση για την πρόβλεψη της απευθείας διασύνδεσης ERP με EFT-POS, με την προϋπόθεση να δημιουργηθεί ένα ενιαίο πρωτόκολλο επικοινωνίας των EFT-POS, όπως έγινε με τις Ταμειακές (σημ. 3 έτη χρόνος προετοιμασίας για Ταμειακές και EFT-POS). Ενδεχομένως θα μπορούσαν να δοθούν Σειριακοί Αριθμοί στα λογισμικά ERP, όπως έχουν οι ΦΗΜ για το ESend, και να χρησιμοποιηθεί το πρωτόκολλο που υπάρχει για τις ΦΗΜ (Ταμειακές, ΑΔΗΜΕ, φορολογικοί).
- Παράταση Χρόνου για να δημιουργηθεί πρώτα Δημόσιος Πάροχος από την ΑΑΔΕ και ύστερα να εφαρμοστεί υποχρεωτικά η Ηλεκτρονική Τιμολόγηση B2G, B2B, ώστε να δοθεί ο χρόνος στις εταιρείες του χώρου της πληροφορικής να προσαρμοστούν χωρίς φαινόμενα αθέμιτου ανταγωνισμού
- Παρατάσεις Χρόνου σε ότι αφορά τις διασυνδέσεις ERP με EFT-POS και ΦΗΜ/Παρόχων Η.Τ. . Ειδικά για την Α.1098/2022 και Α.1155/2023, πιστεύουμε ότι η υλοποίηση της διασύνδεσης ενέχει προβλήματα και λεπτομέρειες που πρέπει να συζητηθούν.
- Καλύτερη και Άμεση Ενημέρωση όλων των Επιχειρήσεων Πληροφορικής που ασχολούνται με την Κατασκευή Λογισμικού. Να προβλέπεται χρόνος και τρόπος, ώστε να παρέχονται διευκρινίσεις επί του περιεχομένου των ΦΕΚ. Η ταχύτητα με την οποία δημοσιεύονται οι αποφάσεις σε συνδυασμό με την αδυναμία λήψης διευκρινίσεων δημιουργούν σύγχυση και εκνευρισμό στα στελέχη των εταιριών πληροφορικής και δυσχεραίνεται η εργασία τους.
- Διαβούλευση με όλους του εμπλεκόμενους φορείς και Επιχειρήσεις Πληροφορικής που κατασκευάζουν Λογισμικό.
Συμπεράσματα
Το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης της υποχρεωτικής «Ηλεκτρονικής Τιμολόγησης», είναι εκτός τόπου και χρόνου. Ενώ, σε συνδυασμό με την βιασύνη για την διασύνδεση POS και ERP έχουν δημιουργήσει φαινόμενα αθέμιτου ανταγωνισμού, τα οποία δυσχεραίνουν την λειτουργία πολλών μικρομεσαίων επιχειρήσεων πληροφορικής και αναπόφευκτα θα οδηγήσουν είτε στην απορρόφηση τους από τις μεγαλύτερες, είτε στο να βάλουν λουκέτο.
Με λύπη παρατηρούμε να ολιγοπωλείται σταδιακά ο κλάδος μας. Το κλείσιμο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων πληροφορικής θα αυξήσει την ανεργία στο κλάδο, με αποτέλεσμα οι μεγάλες εταιρίες πληροφορικής να καρπωθούν πολύ εξειδικευμένο και πολύ φθηνό υπαλληλικό προσωπικό, λόγω της υπερπροσφοράς εργασίας που θα δημιουργηθεί. Αυτή η εικόνα δεν ταιριάζει σε μια χώρα που φιλοδοξεί να είναι πρωτοπόρος σε θέματα ψηφιακού μετασχηματισμού και ανάπτυξης.
Καλούμε σε – και θα επιδιώξουμε – συνεργασία, τους αρμόδιους φορείς/αρχές και όλους τους εμπλεκόμενους, ώστε η μετάβαση αυτή να είναι ομαλή για όλους μας, συμπεριλαμβανομένων και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Καλούμε επίσης όλους τους ενδιαφερόμενους, εταιρείες και επαγγελματίες του κλάδου να έρθουν σε επικοινωνία με τον σύλλογο.
Μπορείτε να επικοινωνήσετε με την (υπό-σύσταση) “Ένωση Επαγγελματιών & Επιχειρήσεων Πληροφορικής Ελλάδας – ΕΕΕΠΕ”, μέσω του email info@eeepe.gr.
Για την Ε.Ε.Ε.Π.Ε. – Η ιδρυτική ομάδα
Περισσότερα για το PEPPOL εδώ: https://www.gsis.gr/polites-epiheiriseis/pliromes-kai-eispraxeis/e-invoice/peppol
Στιγμιότυπα από συνέντευξη τύπου ΑΑΔΕ: https://www.youtube.com/watch?v=vwPapNx1KIg
